20/2012 FORU LEGEA, abenduaren 26koa, Toki ogasunek transferentzia arrunten bidez Nafarroako tributuetan parte hartzeko duten funtsaren zenbatekoa eta banatzeko formula ezartzen dituena 2013ko eta 2014ko aurrekontu-ekitaldietarako.
| Sección | I. Nafarroako Foru Komunitatea |
NAFARROAKO GOBERNUKO LEHENDAKARIA NAIZEN HONEK,
Aditzera ematen dut Nafarroako Parlamentuak onetsi duela honako:
FORU LEGEA, TOKI OGASUNEK TRANSFERENTZIA ARRUNTEN BIDEZ NAFARROAKO TRIBUTUETAN PARTE HARTZEKO DUTEN FUNTSAREN ZENBATEKOA ETA BANATZEKO FORMULA EZARTZEN DITUENA 2013KO ETA 2014KO AURREKONTU-EKITALDIETARAKO.
ZIOEN AZALPENA
Konstituzioaren 142. artikuluak ezartzen du toki ogasunek behar adinako baliabideak izanen dituztela legeak korporazioei esleitzen dizkien eginkizunak betetzeko eta, funtsean, beren tributuez eta Estatukoetan eta autonomia erkidegoetakoetan duten partaidetzaz hornituko dira.
Nafarroak eskumena du toki ogasunen arloan, Foru Eraentza Berrezarri eta Hobetzeari buruzko abuztuaren 10eko 13/1982 Lege Organikoaren 46. artikuluaren arabera.
Nafarroako Toki Administrazioari buruzko uztailaren 2ko 6/1990 Foru Legeak, toki ogasunei buruzko VIII. tituluan xedatzen duenez, 259. artikuluan zehazki, Nafarroako toki entitateek beren eskumenak erabili eta haien esku utzitako helburuak bete ditzaten, toki ogasunei behar adina baliabide emanen zaizkie; baliabide horiek toki ogasunei buruzko foru lege baten bidez arautuko dira, Nafarroaren toki araubide berekiko gaia den aldetik, Nafarroako Foru Eraentza Berrezarri eta Hobetzeari buruzko Lege Organikoaren 18.2 artikuluan aurreikusia. Horren bidez zehaztu besterik ez da egiten askitasun finantzarioaren printzipioa, Konstituzioaren 142. artikuluan biltzen dena, bertan jartzen baitu udalek behar adina baliabide izan beharko dutela legeak beren gain uzten dituen eginkizunak betetzeko, eta horretarako beren tributuez eta Estatukoetan nahiz autonomia erkidegoetakoetan parte hartuz hornituko direla.
Aurrekoa betetzeko xedez, Nafarroako Toki Administrazioari buruzko uztailaren 2ko 6/1990 Foru Legearen 260. eta 261. artikuluetan ezartzen da ezen toki ogasunen baliabide-iturriak izanen direla, besteak beste, beren tributuak eta Foru Komunitatekoetan eta Estatukoetan duten partaidetza.
Toki Ogasunei buruzko martxoaren 10eko 2/1995 Foru Legeak, I. tituluan, toki ogasunen baliabideen gainekoa baita, 123. artikuluan hain zuzen, zehatzago arautzen du zenbaterainoko partaidetza izanen duten toki entitateek Nafarroako Ogasun Publikoaren tributuetan. Ezartzen da, horrela, udal agintaldi bakoitzeko bigarren urteko lehen seihilabetekoan Nafarroako Gobernuak, Toki Araubideko Foru Batzordeak txostena egin ondoren, Nafarroako Parlamentura arau-proiektu bat bidaliko duela non bilduko baita, batetik, zer zenbateko izanen duen toki ogasunek Nafarroako zergetan parte hartzeko funtsak hurrengo lau aurrekontu-ekitaldietan, eta, bestetik, zein izanen den funts hori banatzeko formula, justizia- eta proportzionaltasun-irizpideak kontuan hartuta.
Bestetik, martxoaren 14ko 3/2012 Foru Legeak, 2009-2012 Eperako Toki Inbertsioen Planari buruzko urriaren 24ko 16/2008 Foru Legea aldatu eta haren indarraldia luzatzen duenak, 2009-2012 Eperako Toki Inbertsioen Planaren indarraldia luzatzen du plan berria onetsi arte, plan haren funtsen kargura gastu konpromisoak hartu eta baimentzeko aukera emanez, eta horrexegatik, Toki Ogasunek Nafarroako tributuetan duten partaidetza funtsa arautzen duen foru lege honetan ez da jaso kapital transferentzien kontzeptua.
Mendebaldeko ekonomietan ez eze Foru Komunitatean eta bertako toki entitateetan ere eragina duen egungo krisi egoera dela eta, komeni da Partaidetza Funtsaren erregulazioaren iraupena murriztea, bi urtekoa izan dadin, betiere pentsatuz egungo egoera hobetu eginen dela, eta horrek hurrengo ekitaldietan zuzkidura oparoagoa izateko bide emanen duela.
Horrekin batera, Nafarroako toki entitateen mapa modu moderno eta eraginkorrean antolatuko duen arau bat egitekotan gaudenez, beste arrazoi bat da funtsaren erregulazioaren iraupena motzagoa izateko, arau horrek ezarriko duen toki entitateen maparen erregulazio berriak hari egokitutako finantzabideak izan ditzan.
Hortaz, foru lege honek, salbuespen gisa eta aipatutako arrazoiak direla eta, bi ekitalditarako arautzen du parte hartzeko funtsaren zuzkidura, 2013 eta 2014rako alegia.
Foru lege honek ezartzen du, lehenengo eta behin, toki entitateek Nafarroako Ogasun Publikoaren tributuetan parte hartzeko duten funtsaren zenbateko orokorra, eta, ondoren, zenbateko hori handitzeko sistema, transferentzia arruntak eta bestelako laguntzak deritzen kontzeptuetan; gehikuntza hori honakoa izanen da: kontsumorako prezioen indizea Nafarroako Foru Komunitatean igo den ehunekoaren parekoa, ekainetik ekainera neurtua.
Transferentzia arruntak, Nafarroako Toki Ogasunei buruzko martxoaren 10eko 2/1995 Foru Legearen 123.3 artikuluan xedatutakoaren arabera, formula jakin baten bidez banatuko zaizkie udal eta kontzejuei. Banatzeko formulak zuzentasunaren eta proportzionaltasunaren irizpideak kontuan hartu beharko ditu, aipatu printzipio nagusiak zehazten dituzten parametroetan oinarriturik.
Ildo horretan, foru lege honek proposatzen du transferentzia arrunten funtsaren banaketa bat, zeinak, ekitate horizontalaren printzipioa aplikatuz, funts hori partitzen baitu zuzenean toki entitate bakoitzaren gastu beharren arabera eta alderantzizko proportzioan haren ahalmen fiskalarekin, eta horrela bermatzen du gehiago jasoko duela gastu behar handiagoa eta/edo bere baliabideak eskuratzeko ahalmen txikiagoa duenak.
Banaketa-sistema hiru mailatan egituratzen da. Lehenik, Iruñeko udalerriari esleitzen zaio kopuru bat. Bigarrenik, funtsaren gainerakoa beste udalerrien artean banatzen da; eta azkenik, kontzejuen partaidetza finkatzen da, bakoitzari dagokion udalerriari esleitutako kopuruaren gainean, kontzejuak dituen biztanleen kopuruaren arabera.
Iruñeko hiriak duen berezitasuna biztanleen kopuruak ematen dio; izan ere, kopuru horrek eragiten du trataera berezia, finantzaketari dagokionez, beste toki entitateen aldean.
Bigarren mailako banaketa sistemarako, udalerri bakoitzarentzat bi indize lortu behar dira, bata, gastu beharrena, eta bestea, ahalmen fiskalarena, eta horiek zehazteko bideak taxutu dira estatistikako prozeduretan oinarritu eta Nafarroako toki entitateen sektoreko kontabilitateari buruz dagoen informazioari aplikatuta.
Sei aldagai linealki konbinatuz lortzen da gastu beharren indizea, estatistikoki frogatu baita horiek direla eraginik handiena dutenak tokiko gastu arruntean, haietako bakoitzaren gastua esplikatzeko ahalmenaren bidez ponderaturik. Honakoak dira aldagai horiek: hiri lurzoru garbiaren azalera, 65 urte edo gehiagoko biztanleen kopurua, etorkinak, azalera guztira eta barreatze-indizea (kontzentrazio indizearen alderantzizkoa).
Ahalmen fiskalaren ponderazioa 0,3491 da, hori baita, finantzatu beharreko gastu arrunten guztirakoaren gainean, indize horretan ordezkatzen diren toki baliabide ekonomikoen baturaren portzentajea. Baliabide horiek honakoak dira: hirilurreko eta landalurreko ondasunen gaineko kontribuzioak, jarduera ekonomikoen gaineko zerga, trakzio mekanikoko ibilgailuen gaineko zerga eta herrilurren aprobetxamenduagatiko diru-sarrerak.
Kontzejuen partaidetza, berriz, banaketako hirugarren mailak ezartzen du, udalerriari esleitutako zuzkiduran oinarrituta. Partaidetza hori kalkulatzeko, udalerriari esleitutakoa 100eko 30ez eta kontzejuak udalerriko biztanleriaren guztirakoarekin alderaturik duen biztanleen proportzioaz biderkatzen da. Parametro hori da kontzejuei dagokien gastuaren batez bestekoa, gaur egungo eskumenen banaketa kontuan izanik.
Banaketa formula berri honek ez du...
Para continuar leyendo
Solicita tu prueba