STSJ Galicia 211/2022, 27 de Mayo de 2022

JurisdicciónEspaña
Fecha27 Mayo 2022
Número de resolución211/2022

T.S.X.GALICIA CON/AD SEC.3

A CORUÑA

SENTENCIA: 00211/2022

PONENTE: D. LUIS VILLARES NAVEIRA

RECURSO: PROCEDIMIENTO ORDINARIO 7572/2021

RECURRENTE: Berta y Gabriel

Procurador: MARTA REY FERNANDEZ

Letrado: ANTONIO FEIJOO MIRANDA

ADMINISTRACION DEMANDADA: XURADO DE EXPROPIACION DE GALICIA

Procurador:

Letrado: ABOGACIA DE LA COMUNIDAD

CODEMANDADA: CONCELLO DE ORENSE

Procurador: JORGE BEJERANO PEREZ

Letrado: ANA BLANCO NESPEREIRA

A Sección 003 da Sala do Contencioso-Administrativo do Tribunal Superior de Xustiza de Galicia pronunciou a

SENTENZA

Presidente:

Francisco Javier Cambón García

Maxistrados :

Juan Carlos Fernández López

Luís Villares Naveira (Relator)

A Coruña, 27 de maio de 2022

ANTECEDENTES

DE FEITO

Primeiro-. Actividade administrativa impugnada. Posicións das partes.

A parte recorrente presenta unha demanda ante a Sala, que é aquendada a esta Sección. Tendo sido inicialmente designado Maxistrado Relator Juan Carlos López Fernández, con ocasión da deliberación da votación e fallo redacta este voto particular e o relatorio Luís Villares Naveira.

A demandante impugna a resolución do Xurado de Expropiación de Galicia de 27.05.21, que fixou o prezo xusto da leira expropiada por ministerio da lei denominada "Acevedo".

Os argumentos en que se fundamenta o escrito da parte demandante son os seguintes:

  1. Desconforme coa nula valoración do que o xurado considerou como unha servidume, impugna nesta vía xurisdicional o acordo do XEG o letrado dos expropiados, negando que careza de valor urbanístico a superficie que o xurado cualificou erroneamente como servidume de luces e vistas (con ou sen voo) e de paso, ao non ser cargas que deducen o valor, senón limitacións legais do dominio froito da ordenación urbanística que determinou que a parcela expropiada atopásese destinada aos espazos que o plan cualificaba como sistema xeral de zonas verdes e xardíns, de modo que se os edificios existentes gozan xa de luces, vistas e paso de vehículos sobre esa porción de superficie, é porque a súa cualificación como dotacional impide que sobre ela se poida edificar;

  2. en todo caso, a privación ou adquisición de tal superficie ten que ser valorada, neste caso conforme os mesmos parámetros e importes que para o resto fixou o xurado, o que determinaría un total de 2.768.589,30 euros, co premio de afección incluído, que é o que finalmente pretende, xunto coa anulación parcial do acordo impugnado.

A Xunta de Galicia oponse ás pretensións actoras polos seguintes motivos: tras facer referencia á presunción de acerto dos acordos valorativos dos xurados, engade que neles non se poden resolver cuestións litixiosas relacionadas coa titularidade das leiras, senón coa súa valoración conforme a lei, que, no caso da superficie litixiosa, considerou con acerto que se trataba de verdadeiras servidumes sen as cales non sería posible aprobar o proxecto de urbanización e conceder as licenzas para construír os dous bloques de vivendas, xa que ambos tiveron lugar unha década antes de que se aprobase o plan, polo que non é certa a conclusión a que chega o letrado dos demandantes acerca de que tales servidumes obedecían ao destino dotacional da parcela como integrante do sistema xeral de espazos libres públicos e viarios.

Tamén se opón á demanda a letrada do Concello de Ourense, que se remite aos informes dos seus técnicos para descartar a inclusión da superficie de 1.133,06 m2 que considerou de titularidade pública, ao estar gravada por servidumes de paso, voo e luces, polo que o seu valor era de 0,00 euros.

Segundo-. Tramitación procesual. Proba practicada e contía do procedemento.

Admitida a trámite a demanda e deducida polos trámites do procedemento ordinario, foi practicada unicamente a documental que obra en autos.

A contía do recurso puntualízase en 934.222,13 euros, por ser a diferenza entre o prezo xusto reclamado (2.768.589,30 euros) e o recoñecido (1.834.367,17 euros).

FUNDAMENTOS DE DEREITO

Primeiro. Antecedentes de interese.

Resulta acreditado e non discutido do contido do Expediente administrativo que:

- O Plan xeral de ordenación municipal de Ourense de 1986 contemplaba a "Zona 2 do Sector Urbano 23", definida como chan urbano constituído por unha ordenación en bloques xa consolidada e unhas pequenas áreas de tipoloxía Ou-9, segundo deseño, que foi urbanizada en gran parte, previas as debidas cesións para os espazos dotacionais, salvo unha superficie de 3.357,85 m2, denominada leira "Acevedo", que non se atopaba incluída en área de repartición ou polígono algún, polo que a súa execución conforme ao plan facía necesaria unha actuación asistemática ou illada mediante sistema de expropiación, por convenio ou por avinza.

- Como a entidade local non instou ningunha desas vías, con data 02.04.18 solicitaron os seus propietarios, dona Berta e don Gabriel, que iniciase o procedemento expropiatorio, sen que nada respondese a entidade local, polo que, con data 25.10.20, formalizaron a súa folla de aprecio, cifrada en 3.278.788,39 euros, co premio de afección incluído, amparado no informe emitido o 31.07.20.

- Con base no informe dos seus técnicos municipais, mediante acordo da Xunta de Goberno Local de 25.02.21, a entidade local rexeitou esa valoración, así como a superficie afectada, ao entender que esta era de 2.079,85 m2 e que aquela ascendía a 1.762.911,55 euros, tamén co premio de afección incluído.

- Remitida a peza de prezo xusto ao Xurado de Expropiación de Galicia, en sesión celebrada o 27.05.21 aceptou a superficie que sinalaron os expropiados na súa folla de aprecio, pero sen que se outorgase valor algún aos 1.133,06 m2 afectados por unha servidume de luces, vistas, paso e voo que gravaba a leira, de cuxas resultas o prezo xusto debía ascender a 1.834.367,17 euros, incluído o premio de afección.

Segundo. Presupostos xurídicos da valoración. Método e análise da corrección xurídica das operacións do XEG.

  1. Presupostos xurídicos de interese sobre os que non existe desconformidade.

    Non se discute que a superficie litixiosa era de 1.133,06 m2 sobre un total de 3.357,85 m2, que debía ser expropiada por ministerio da lei, ao amparo do disposto no artigo 86 da Lei 2/2016, do 10 de febreiro, do chan de Galicia, para o que se tiñan que aplicar as regras de valoración contempladas no texto refundido da Lei do solo e rehabilitación urbana, aprobado por Real Decreto Lexislativo 7/2015, do 30 de outubro (TRLSV) que, no caso do chan urbanizado, serían as que se contemplan no seu artigo 37, tendo en conta a situación fáctica do terreo, á marxe de cal sexa a súa clasificación, como establece o seu artigo 35.2. E tampouco se discute que tal terreo era urbano e que se tiña que considerar para os efectos expropiatorios en situación de urbanizado, de acordo co previsto no artigo 21.3 do TRLSV, debido a que formaba parte dunha zona xa consolidada con vivendas en bloque que fora xa urbanizada e edificada na década dos anos setenta, isto é, antes de aprobarse o plan, o que tivo lugar no ano 1986.

    Finalmente, tampouco se discute que o método para valorar o terreo para adquirir por expropiación legal era o residual estático contemplado no artigo 22 do Regulamento de valoracións da Lei do solo, aprobado por Real Decreto 1492/2011, do 24 de outubro. O que se discute é se esa metodoloxía de valoración e o seu resultado tíñase que aplicar á totalidade dos 3.357,85 m2 do terreo (para dar un resultado de 785,25 euros/ m2 de valor do chan, descontados os deberes e cargas pendentes) ou, pola contra, se había unha porción que, polas razóns que fosen, tería outro valor (neste caso os 0,00 euros que fixou o xurado).

  2. Metodoloxía e práctica de operacións para a determinación do valor unitario da parcela. Incorrección das operacións efectuadas polo XEG.

    Debe repararse en que, a pesar de que o acordo do xurado invocou o disposto en en os artigos 35.1 do TRLSV e 6.2 do RVLS, non chegou a aplicar a técnica aí prevista, isto é, facer unha valoración conxunta do chan con división en dúas porcións das que unha sería polo dominio pleno e a outra polo gravado, xa que as valorou de forma autónoma e diferente; así, a de maior superficie, que alcanzaba dúas terceiras partes do total, foi valorada polo método residual estático para chegar a un valor de 785,25 euros/ m2, mentres que a terceira parte restante valorouse a 0,00 euros/ m2 ao entender que estaba gravada con servidumes.

    En efecto, dispoñen os citados artigos 35.1 do TRLSRU e 6.2 do RVLS que o chan se valorará " libre de toda carga, gravame ou dereito limitativo da propiedade", ao que engade o segundo deses preceptos que " cando estes existan, o valor dos mesmos deberá deducirse do valor do dereito de propiedade ", a cuxo efecto consideraba ese precepto, entre eles, na súa letra a), os dereitos reais limitativos do pleno dominio.

    En definitiva, a correcta interpretación que debe darse a eses preceptos é que o chan se valore conforme ás regras legais e logo se deduza o valor das cargas, o que esixiría dúas operacións:

    - a primeira, para valorar a totalidade do solo coma se estivese libre de cargas, e

    - a segunda, deducir desa cantidade a perda de valor como consecuencia das servidumes que a gravan, pero aplicado sobre a parcela como totalidade, porque é a totalidade da parcela a que ten o gravame, por máis que este non abranga a totalidade da superficie. É a totalidade a que sofre o demérito aínda que a limitación de usos se reduza a...

Para continuar leyendo

Solicita tu prueba

VLEX utiliza cookies de inicio de sesión para aportarte una mejor experiencia de navegación. Si haces click en 'Aceptar' o continúas navegando por esta web consideramos que aceptas nuestra política de cookies. ACEPTAR