SAP Pontevedra 33/2008, 27 de Octubre de 2008

PonenteJOSE JUAN RAMON BARREIRO PRADO
ECLIES:APPO:2008:3601
Número de Recurso6/2008
Número de Resolución33/2008
Fecha de Resolución27 de Octubre de 2008
EmisorAudiencia Provincial - Pontevedra, Sección 2ª

AUD.PROVINCIAL SECCION N. 2

PONTEVEDRA

SENTENCIA: 00033/2008

AUDIENCIA PROVINCIAL de PONTEVEDRA

Sección segunda

CAUSA PENAL

Rolo: nº 6/08

Órgano de Procedencia: Xulgado de Instrucción nº 2 de PONTEVEDRA

P. Ordinario nº 2/08

SENTENZA NÚM. 33

============================================================

Maxistrado/as:

Ilmo. Sr. don José Juan Ramón Barreiro Prado-presidente

Ilma. Sra. dona Mª Mercedes Pérez Martín Esperanza

Ilma. Sra. dona Rosario Cimadevila Cea

============================================================

Pontevedra, vinte e sete de outubro de dous mil oito.

Vistas as presentes dilixencias seguidas por un suposto delito de asasinato contra Ángeles , con

DNI NUM000 , nada en Pontevedra o 8 de agosto de 1981, filla de José Antonio e de Digna, con domicilio na AVENIDA000 , núm. NUM001 , NUM002 , NUM003 de Pontevedra, sen antecedentes penais, declarada insolvente, en prisión provisional por esta causa na

que a representou o procurador Jorge Freire Rodríguez, e a defendeu o avogado Víctor Rey López. En representación doMinisterio Fiscal compareceu don Feliciano . E foi maxistrado relator don José Juan Ramón Barreiro Prado, quen expresa o parecer da Sala.

ANTECEDENTES DE FEITO

Primeiro

O Ministerio Fiscal, nas súas conclusións definitivas, cualificou os feitos como constitutivos dun delito de asasinato no grao de tentativa, previsto e penado no artigo 139.1º do Código penal , en relación co artigo 62 do mesmo texto legal, do que consideraba responsable, en concepto de autora, á acusada, apreciando a concorrencia da circunstancia modificadora da responsabilidade criminal agravante de parentesco do artigo 23 do Código penal . E solicitou a pena de 14 anos de prisión, coa accesoria de inhabilitación absoluta durante o tempo da condena, consonte o previsto no artigo 55 do Código penal ; a inhabilitación especial para o exercicio da patria potestade e a suspensión do dereito do réxime de visitas, comunicación e estancia ata o total cumprimento da pena, consonte o artigo 46 do Código penal , así como a prohibición de achegarse ao menor polo tempo de 24 anos; e o pagamento das custas. En concepto de responsabilidade civil, a acusada tamén debería indemnizar o menor, a través do seu titor ou representante legal, na cantidade de 270 euros, polos tres días de hospitalización que precisou para a curación das lesións, así como na cantidade de 3000 euros, polo dano psíquico e moral que os feitos causaron na evolución psíquica do menor.

Segundo

A defensa da acusada solicitou a súa libre absolución con todos os pronunciamentos favorables.

FEITOS PROBADOS

A acusada Ángeles , cuxas circunstancias persoais xa constan e sen antecedentes penais, na noite do 21 de marzo de 2008 chamou por teléfono a súa ex-parella Pedro Jesús para anunciarlle que se ía matar ela e o neno Baltasar , nado o 29 de agosto de 2002, fillo que tivo a procesada nunha relación anterior.

Ás 6:20 horas do día 22 de marzo de 2008 novamente se puxo en contacto a procesada co seu ex-compañeiro para dicirlle que mañana tienes que traer dos cajas, porque yo y el niño nos morimos hoy.

O mesmo día 22 de marzo de 2008, nunha hora indeterminada pero en todo caso posterior ás 9 da mañá, no domicilio que ocupaba na AVENIDA000 , número NUM001 , andar NUM002 , porta NUM003 , de Pontevedra, a procesada pechou con chave a porta, atrancouna colocando por dentro un sofá, e co ánimo de rematar coa súa vida e a do seu fillo, inxeriu e fíxolle tomar a este último diversos antidepresivos e ansiolíticos. Así mesmo, tombou no chan a garrafa do gas coa espita aberta, deixando os mandos da cociña tamén abertos.

Nas correspondentes probas de tóxicos en ouriños o neno deu positivo en benzodiacepinas e cocaína, e presentaba equimoses/petequias no padal brando xusto enriba do nariz e da úvula. Precisou dun tempo de curación de tres días, durante os cales estivo hospitalizado.

FUNDAMENTOS DE DEREITO

Primeiro

Os feitos declarados probados legalmente son constitutivos dun delito de asasinato no grao de tentativa, previsto e penado nos artigos 139.1ª, 16, e 62 do Código penal .

Segundo

Responsable en concepto de autora ( artigos 27 e 28 do Código Penal ) do amentado delito é a procesada Ángeles .

Terceiro

A consideración dos feitos axuizados como un delito de asasinato do artigo 139.1ª do Código penal non lle merece ningunha dúbida a este Tribunal.

A intención da procesada Ángeles de matar ao seu fillo menor de cinco anos de idade Baltasar foi anunciada por aquela a súa ex-parella sentimental Pedro Jesús o día antes e o mesmo día dos feitos axuizados. As respectivas expresións do teor de me voy a matar yo y el niño, e mañana tienes que traer dos cajas, porque yo y el niño morimos hoy non deixan lugar a dúbidas verbo do auténtico dolo, e animus necandi, por parte da acusada. As circunstancias nas que se preparou e perpetrou tal intento examinarémolas máis adiante, con ocasión de acreditar a participación no feito delituoso da procesada e de ninguén máis. E a tipificación como asasinato do intento de morte do fillo resulta contundente e incontestable, a teor do asentado criterio xurisprudencial ao respecto.Así, e segundo unha das últimas sentenzas, a STS 465/2008, do 7 de xullo :

Concurre la agravante de alevosía, como es notorio, cuando se comete cualquiera de los delitos contra las personas empleando en la ejecución medios, modos o formas que tiendan directa o especialmente a asegurarla, sin el riesgo que para su persona pudiera proceder de la defensa por parte del ofendido" ( art. 22.1ª CP ). Se trata, por lo demás, de una circunstancia cualificativa del delito de asesinato ( art. 139.1ª CP ), la cual, como ha puesto de relieve tanto la doctrina como la jurisprudencia, está integrada por un triple requisito: a) normativo (pues únicamente es apreciable en los delitos cometidos contra las personas, cosa que no cabe discutir en el presente caso, en el que, además, se trata de una circunstancia específicamente prevista en el art. 139 del Código Penal ); b) el dinámico (en cuanto demanda la concurrencia de unos medios, modos o formas peculiares de ejecución); y, c) el teleológico (por cuanto la elección de tales medios o modos deberá estar dirigida a asegurar la ejecución del delito sin riesgo para el sujeto activo).

A STS 978/2007, do 5 de novembro , que cita as anteriores SSTS 2/2/2004, e 28/12/2000 , de xeito ben nidio reflicte que:

El total desvalimiento del ofendido, que el acusado aprovechó conociéndolo, ha llevado a la Jurisprudencia a apreciar la alevosía cuando se trate de niños de pequeña edad, aunque sea inherente a su condición la imposibilidad de defenderse.

Segundo a STS 848/2007, do 31 de outubro :

La jurisprudencia de esta Sala, no sin críticas de parte de la doctrina, viene sosteniendo reiteradamente que la agravante de alevosía se basa, según un entendimiento literal del art. 22, CP , en el aprovechamiento por el autor de la seguridad que le brindan los medios modos o formas de la ejecución, excluyendo el riesgo de la defensa de la víctima. En la definición del art. 22, CP no se distingue fuente alguna de la posibilidad de defensa de la víctima, por lo que es indiferente cuál sea la causa de su indefensión frente al ataque. En este sentido se han pronunciado las sentencias de esta Sala en las que se ha considerado que la indefensión de la víctima también es relevante cuando el autor no ha creado o favorecido la indefensión, sino que ésta proviene de la especial constitución de la víctima. Así ha sido resuelto en los casos en los que ésta es un niño, un anciano, un ebrio, etc.

Por último, e para rematar a cita xurisprudencial ao respecto, cómpre traer a colación a STS 531/2007, do 18 de xuño , segundo a cal:

Es cierto que el art. 22-1º, utiliza la expresión "emplear" medios, modos o formas de ejecución, y en nuestro caso no ha tenido que utilizar ninguno de forma especial. Habiendo decidido recurrir al mecanismo homicida de ahogamiento por inmersión, el procedimiento, como cualquier otro, habría garantizado el resultado.

La mayor parte de la doctrina científica ha venido sosteniendo que, de acuerdo con los términos literales con los que se describe la agravatoria, su consideración jurídica debería incardinarse dentro del abuso de superioridad. Incluso no falta alguna aislada sentencia de esta Sala, ya lejana en el tiempo, que se ha inclinado por el abuso de superioridad en la muerte de un recién nacido, al ser inherente a esa condición la imposibilidad de defenderse, siempre que tal situación no hubiera sido buscada o aprovechada.

Sin embargo, la doctrina última y consolidada de esta Sala ha venido distinguiendo dentro de la alevosía tres modalidades derivadas del modo de ejecución del hecho:

  1. la denominada proditoria, que incluye la traición, equiparable a la asechanza, insidia, emboscada, celada o lazo.

  2. la súbita o inopinada que se caracteriza por el ataque imprevisto, fulgurante y repentino.

  3. por último, la consistente en el aprovechamiento de una situación de desvalimiento, como acontece en los niños de corta edad, ancianos debilitados, enfermos graves, ciegos o víctimas dormidas o ebrias en la fase letárgica o comatosa, etc.

El legislador pudo precisar con mayor rigor los términos que delimitan la agravación, que en nuestro caso actúa como complemento tipológico que alumbra el subtipo de asesinato, incluyendo, cosa que no ha hecho, alguna expresión clarificadora, como la prevista en el Proyecto de Código Penal de 1992 que referíaentre los supuestos de alevosía «o cuando el hecho se ejecutare sobre persona absolutamente indefensa».

Al no incluirlo, la doctrina científica más caracterizada sigue sustentando que en aquellos casos en que el aseguramiento y ausencia de riesgo para el agresor ha sido simplemente buscado, cuando por las características de la víctima esas circunstancias nos vengan dadas, debe...

Para continuar leyendo

Solicita tu prueba

VLEX utiliza cookies de inicio de sesión para aportarte una mejor experiencia de navegación. Si haces click en 'Aceptar' o continúas navegando por esta web consideramos que aceptas nuestra política de cookies. ACEPTAR