22/1997 FORU LEGEA, abenduaren 30ekoa, Pertsona Fisikoen
| Sección | I. Nafarroako Foru Komunitatea |
NAFARROAKO GOBERNUKO LEHENDAKARIA NAIZEN HONEK
Aditzera ematen dut Nafarroako Parlamentuak honako hau
onetsi duela.
FORU LEGEA, ZENBAIT ZERGA, PERTSONA FISIKOEN
ERRENTAREN GAINEKOA, ONDAREAREN GAINEKOA, SOZIETATEEN
GAINEKOA ETA OINORDETZAREN GAINEKOA, HEIN BATEAN ALDATZEN
DITUENA.
Foru Lege honek tributu alorreko neurri batzuk biltzen
ditu, funtsean lau multzotan banatu daitezkeenak:
Lehenbizikoa.-Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko
Zergari buruzko maiatzaren 14ko 6/1992 Foru Legeari
dagozkionak (1. artikulutik 3.era bitarte).
Bigarrena.-Ondarearen gaineko zergari buruzko
azaroaren 19ko 13/1992 Foru Legeari dagozkionak (4.
artikulua).
Hirugarrena.-Sozietateen gaineko Zergari buruzko
abenduaren 30eko 24/1996 Foru Legeari dagozkionak (5 eta
6. artikuluak).
Laugarrena.-Oinordetzaren gaineko Zergari dagozkionak.
(7. artikulua).
Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergari
dagokionez, 1997ko urtarrilaren 1etik aurrera sartutako
aldaketen arrazoiak bi dira, funtsean. Alde batetik,
zerga hau Sozietateen gaineko Zergari buruzko abenduaren
30eko 24/1996 Foru Legeari egokitu eta harekin bateratu
beharra. Beste aldetik, ondare gehikuntzak ekartzen
dituen zergak ordaintzeko sistema berri baten ezarpena.
Era berean, eta ondorioak 1998ko urtarrilaren 1etik
aurrera izateko, Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko
Zergaren tarifa deflaktatu egiten da.
Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zerga eta
Sozietateen gainekoa bateratzearen ondorioz, beharrezkoa
da eragiketa lotetsiak, dibidenduengatiko kenkaria,
inbertsioengatiko kenkaria, berrinbertsioagatiko
salbuespena eta gardentasun fiskalaren erregimena
arautzea.
Plusbalioen zerga ordainketan sartutako aldaketa,
jatorria tributu erregimen hori erregimen arruntean
aldatu zuen ekainaren 7ko 7/1996 Legegintzako Errege
Dekretuan dauden xedapenetan duena, batetik, eta beste
zerbaiten ondorioa da, alegia, Nafarroa unitate ekonomiko
berean bete-betean sartuta egotearen ondorioz, oso zaila
dela lurraldearen gainerakoan indarra duenaz oso
bestelakoa den zerga erregimen bat mantentzea,
deslokalizazio fenomenoak gerta litezkeelako.
Gainera, praktikak erakutsi du gehikuntza horiek
zergari loturik ez dauden denbora une bat izateak
inbertsioak geldiarazi dituela eta, ondorioz, jarduera
ekonomikoa neurri batean paralizatu dela. Beraz,
errentaren osagai horretarako tratamendu fiskal berria
behar da.
Aurreko sistemaren ezaugarria zen zergaren menpeko
ondare gehikuntza eta urripenen zenbatekoa murriztapen
portzentaiak aplikatuz zehazten zela, eta osagaiaren
izaeraren araberako epe bat iraganik, gehikuntza eta
urripen horiek zergatik kanpo gelditzen ziren.
Ondarean emandako urteen araberako murriztapena
aplikatzean bai gehikuntzei bai urripenei, azken hauei
inflazioaren eragina kentzen zitzaien, konpentsazio
fiskalerako duten eskubidea galtzen zutelarik.
40. artikuluan ezarritako sistema berriaren bidez,
osagaiek sujetu pasiboaren ondarean emandako denboraren
aipamenak desagertzen dira, bai eta haren arabera orain
arte aplikatu izan diren murriztapen koefizienteak ere,
eta ondorioz, ondare aldaketen kargaren eta osagaiak
sujetu pasiboaren esku dauden denboraren arteko lotura
desagertuko da, ordurarte inbertsioetan gertatutako
gatibutza kentzeko asmoarekin.
Orientabide berri hau Foru Legearen 41. artikuluan
islatzen da, eroste-balioa erregelamendu bidez ezarriko
diren koefizienteak, erosketa egin zen urtea kontuan
hartuko dutenak, aplikatuz gaurkotuko dela finkatzean,
bai eta 71. artikuluan ere, ondare gehikuntza ez-
erregularrei aplika dakiekeen karga tasa % 25etik
beherakoa izan beharko dela ezartzen baitu.
Lehen bezala, kostubidezko eskualdaketen ondorioz
agerian geratzen diren ondarearen gehikuntza garbiak ez
dira zergapekoak izanen, baldin eta beren guztirako
zenbatekoa, urte naturalean zehar, 500.000 pezetatik
beherakoa bada.
1997ko urtarrilaren 1 baino lehenago erositako ondare
osagaiek ondareari ekarritako gehikuntzak eta urripenak
zehazteko erregimen mistoa prestatzea justifikaturik dago
Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergari buruzko
maiatzaren 14ko 6/1992 Foru Legean xedatutakoaren
babesean inbertsioetarako egindako planifikazioak, ahal
den neurrian, aldatu gabe betetzeko beharragatik.
Ondareko osagaien eskualdaketan bi multzo bereizten
dira: 1997ko urtarrilaren 1etik abenduaren 31ra
eskualdatutakoak eta 1998ko urtarrilaren 1etik aitzina
eskualdatzen direnak.
Lehenbizikoei dagokienez, gehikuntza zehazteko
aplikatu beharreko sistema 1996ko abenduaren 31n indarra
zuena izanen da, eta 6/1992 Foru Legearen V. tituluaren
I. kapituluaren 4. sekzioan dauden arauen arabera, hau
da, orain arte erabili izan dena, baina garrantzizko
aldaketa batekin; koefizienteak handitzen dira eta 100eko
14, 28, 100eko 25 eta 100eko 11,11koak izanen dira
aurrerantzean, aipatu Foru Legearen 40. artikuluaren 2.
zenbakiaren letretatik zein dagokion, b), c) eta d),
koefiziente hura, hurrenez hurren. Bestalde, gehikuntza
hauei sistema berriaren ondorioz sortutako kargaren batez
besteko tasa aplikatuko zaie.
1998ko urtarrilaren 1etik eskualdatutako osagaiei
dagokienez, berriz, sistema mistoa aplikatuko da,
aurrekoaz gain, erosi zen egunetik 1996ko abenduaren 31ra
arteko denbora ere kontuan hartzen baita, horri
aplikatuko zaizkiolarik koefiziente murriztaileak, eta
gehikuntza ez-erregularretarako ezarritako karga tasa
berriak.
Azkenik, Errentaren gaineko Zergari dagokionez,
honakoak ukitzen dituzten zenbait arau aldatu dira:
salbuespenak, ondasun bidezko ordainsariak eta Pentsio
Planak.
Salbuetsitako errentei dagokienez, beste hiru kasu
gehiago bildu dira:
Lehenbizikoak aipatzen du langabeziagatik
ordaindutakoa, pagamendu bakarreko modalitatean,
ekainaren 19ko 1044/1985 Errege Dekretuan arautu bezala.
Bigarrenak, 10. artikuluaren b) letran bildutakoak, maila
berean jartzen ditu ez-gaitasunagatiko ordainsariei
aplikatu ahal zaizkien salbuespen kasu guztiak, Gizarte
Segurtasunak edo Administrazio Publikoak ordaintzen
dituen kontuan hartu gabe, modu horretan kentzen baita
Konstituzio Auzitegiak uztailaren 22ko 134/1996 Epaian
antzemandako diskriminazioa. Epai horrek, estatuko legeei
dagokienean, Estatuaren 1994ko Aurrekontuei Orokorrei
buruzko 21/1993 Legearen 62. artikulua konstituzioaren
aurkakoa zela eritzi zion, klase bereziei atxikiriko
funtzionario publikoen kaltetan baitoa tratamendua,
Gizarte Segurantzaren erregimenan sartuta daudenekin
alderatuta.
Eta azkenik, k) letra berria sartzen du, Gizarte
Segurantzak edo beronen ordezko entitateek sujetu
pasiboari bere kargura duen seme edo alaba bakoitzeko
onartzen dizkioten famili prestazioei buruzkoa.
Ondasunetan egindako ordainketei dagokienez, alde
batetik bete egiten da Auzitegi Gorenak 1996ko uztailaren
3an emaniko Epaian xedatutakoa, hartan jantokiaren
zerbitzuagatiko prestazioen formularen gehieneko
zenbatekoa 900 pezetara mugatzea baliogabea zela
deklaratu baitzuen, legezko babesik ez izateagatik, eta
bestalde, ondasunetan egindako ordainketatzat hartzen
direnetatik salbuetsiko da norberaren enpresaren edo
taldearen akzioak edo partizipazioak langileei ematea,
urtean 500.000 pezetatik edo azken bost urteetan
1.000.000 pezetatik gorakoa ez bada.
Pentsio planei dagokienez, zerga oinarria jeisteko
gehieneko muga haunditu da, 1.000.000 pezetaraino.
Ondarearen gaineko Zergari dagokionez, kuotako
kenkaria ezarri da, orain arte "lanerako tresnak" izenaz
ezagutu denari aplika dakiokeena, sujetu pasiboak berak
zuzenean betetzen ohi duen enpresa jarduera aurrera
ateratzeko behar diren ondasunak eta eskubideak biltzen
dituen kontzeptua, baldin eta errentarako iturri nagusia
baldin badu sujetuak. Kenkari hau aplikatu ahal zaie,
halaber, zenbait baldintza betetzen dituzten
entitateetako partizipazioei.
Sozietateen gaineko Zergari sartu zaizkion aldaketak,
1997ko urtarrilaren 1etik aitzina indarra izango duten
haiek, ezarpen bikoitzarengatiko kenkariari, enplegua
sortzearen ondoriozko kenkariari eta beste hobekuntza
tekniko batzuei dagozkie. Era berean, 1998ko urtarrilaren
1etik aitzinako ondorioekin, 6. artikuluan arautu da
establezimendu iraunkorren tributazio-araubidea,
Hitzarmen Ekonomikoaren aldaketaren ondorioz. Lehen
xedapen gehigarrian, berriz, ezarri da zerga-oinarria
murrizteko aukera, Inbertsioetarako Erreserba Berezirako
dotazioak egiteagatik, 1998ko urtarrilaren 1etik aitzina
hasitako lehenengo bi ekitaldietako mozkinen kargura.
Karga-tasa orokorrari buruzkoan, eskala bat jarri da
halako moldez non 15.000.000 pezetarainoko likidazio-
oinarriari 100eko 30 kargatuko zaion eta gainerakoari,
100eko 35.
Sozietateen gaineko Zergari buruzko 24/1996 Foru
Legeak ezarpen bikoitzarengatiko kenkariari tratamendu
berria ekarri zion arren, ezarpen bikoitza agertzen den
momentutik bertatik kentzeko bidea ematen duena, baloreen
eskualdaketan kenketa egiteko aukera emanez, hainbat
akats azaleratu dira, eta kasu batzuk agertu non errentak
zerga-oinarrian sartzea eta kenketak zekarren eliminazio-
sistemaren aplikazioa ez ziren behar bezala uztartzen.
Zuzendu beharra zegoen, beraz.
Aipatu erregulazioa aldatu egin da eta dibidenduen
banaketak depreziazioa baldin badakar, zerga-
ondorioetarako konputatu ahal da. Baina bai aipatu
kasuan, bai dibidenduaren banaketak errenta-integraziorik
ez dakarrenean, baloreak duen erosketa-balio txikiagotzat
jo daitekeelako, ezin izango da ezarpen bikoitzarengatiko
kenketa egin, hurrengo salbuespenarekin: subjektu
pasiboak frogatzea balorearen depreziazioaren pareko
kopurua Sozietateen gaineko Zergaren zerga-oinarrian
sartu dela eta kenkarirako eskubiderik gabe tributatu
duela, edota Errentaren gaineko Zergan sartu dela,
aurreko jabeek lortutako errenta gisa, eskualdaketa dela-
eta.
Era berean, beste artikulu bat sartu da, 60 bis
artikulua, alegia, ezarpen bikoitza ekiditeko
salbuespenaren metodoaren aplikazioa atzerrian diren
establezimendu orokorretatik datozen errentei hedatzeko:
kapitalen esportazioen neutralitatearen hatsapenari beste
bultzada bat ematen zaio, beraz. Hartara, atzerrian diren
establezimendu iraunkorretatik...
Para continuar leyendo
Solicita tu prueba