SAP Pontevedra 445/2021, 28 de Octubre de 2021
Jurisdicción | España |
Número de resolución | 445/2021 |
Fecha | 28 Octubre 2021 |
AUD.PROVINCIAL SECCION N. 6
PONTEVEDRA
SENTENCIA: 00445/2021
Modelo: N10250
C/LALÍN, NÚM. 4 - PRIMERA PLANTA - VIGO
Teléfono: 986817388-986817389 Fax: 986817387
Correo electrónico:
Equipo/usuario: BN
N.I.G. 36057 42 1 2020 0008199
ROLLO: RPL RECURSO DE APELACION (LECN) 0000063 /2021
Juzgado de procedencia: XDO. PRIMEIRA INSTANCIA N. 12 de VIGO
Procedimiento de origen: ICP INCAPACITACION 0000523 /2020
Recurrente: Aurora
Procurador: MARIA TAMARA UCHA GROBA
Abogado: GUILLERMO PRESA SUAREZ
Recurrido: MINISTERIO FISCAL
A Sección Sexta da Audiencia Provincial de Pontevedra con sede en Vigo, composta polos maxistrados Dª BEGOÑA RODRÍGUEZ GONZÁLEZ, Presidenta, D. JUAN MANUEL ALFAYA OCAMPO e D. JOSÉ FERRER GONZÁLEZ, pronunciou
NO NOME DO REI
a seguinte
S E N T E N Z A Nº 445/21
Vigo, vinte e nove de outubro de dous mil vinte e un.
VISTOS en grao de apelación, ante a Sección Sexta da Audiencia Provincial de Pontevedra, os autos do xuízo INCPACITACIÓN 523/20 procedentes do Xulgado de 1ª Instancia Núm. 12 de Vigo ós que correspondeu o rolo 63/21, nos que aparece como parte apelante e demandada D./D.ª Aurora, representada polo/a procurador/a
D./D.ª TAMARA UCHA GROBA e asistida do/da letrado/a D./D.ª GUILLERMO PRESA SUÁREZ, e como parte contra da que se apela e demandante MINISTERIO FISCAL .
É o maxistrado relator D. JUAN MANUEL ALFAYA OCAMPO, quen expresa o parecer da Sala.
-
ANTECEDENTES DE FEITO
O Xulgado de 1.ª Instancia Núm. 12 de Vigo, con data do 7 de outubro de 2020, ditou unha sentenza coa seguinte parte dispositiva:
"Que estimando la demanda formulada por el Ministerio Fiscal, declaro, a todos los efectos legales, que Aurora es total y absolutamente incapaz para gobernarse por sí misma y para administrar sus bienes.
Se acuerda la constitución de la tutela de Aurora y para que la ejerza, bajo control judicial, se nombra tutor a Juan Ramón, a quien se releva de prestar fianza.
No se realiza pronunciamiento sobre costas"
Contra a dita sentenza o/a procurador/a D./D.ª TAMARA UCHA GROBA, en representación de D./
D.ª Aurora, presentou un recurso de apelación, que foi admitido en ámbolos efectos, consonte o disposto no artigo 455 da Lei de axuizamento civil (LAC).
Logo de cumpri-los trámites legais, eleváronse as presentes actuacións á Audiencia Provincial de Pontevedra e correspondéronlle por quenda de reparto a esta Sección Sexta con sede en Vigo. Sinálase para a celebración da Vista do presente recurso o día 16 de setembro de 2021 as 10:30 horas, co resultado que obra no rolo.
-
FUNDAMENTOS DE DEREITO
Malia que podería estimarse que a parte recurrente non mantén agora xa a pretensión de nulidade de actuacións, pois a razón do pedimento estribaba nas carencias probatorias que postulaba, e que á postre foron salvadas mediante a práctica nesta alzada das probas propostas -agás do informe pericial de Neuroloxía e o oficio ao Colexio notarial-, a improcedencia da petición resulta en todo caso palmaria dado que: A) Se oiron aos parentes máis próximos da discapaz (nunha concepción totalmente extensa e abarcante dos termos, pois tratábase da madrastra e do afillado da interesada), e ata ás persoas máis achegadas a ela, dandose así cumprimento ao mandato do artigo 759. 1 da LAC. B) Se libraron os correspondentes oficios ás Entidades bancarias, que foron debidamente cumprimentados. C) As outras dúas probas, pericial e oficio ao colexio notarial, foron rexeitadas por esta Sala, pola motivación oportunamente expresada, en resumo, a carencia de utilidade das mesmas, nunha pronuncia natural e derivada, tanto de que nada de proveito significado pode efectivamente obterse -nin a parte recurrente remata por concretala- dun posible testamento da demandada, como que se postula unha proba pericial na que carecemos da indentidade do perito, e o que, segundo consta nos autos, tería unha única intervención, sen un seguimento postreiro da paciente por mor da pandemia e da inasistencia hospitalaria voluntaria da mesma ao centro médico, circunstancias adversas que non aparecen superadas, precisamente, pola incuria probatoria da apelante, que deixa de propor en forma esta proba, que requería, en fin e obviamente, dun novo exame da discapaz, que inexplicablemente non se propugna. D) Consta nos autos un informe pericial prestado con todas as garantías de contradicción e defensa pola Médico Forense, quen someteuse ao debate dialéctico dos
contendentes ata en dúas ocasións. E) Este imparcial ditame, en unión da proba documental médica, testemuñas, manifestacións dos parentes e achegados da demandada, e a exploración da mesma efectuada polos órganos de primeira e segunda instancia constitúan probas dabondo para resolver a controversia.
Das probas documental médica, informes da Médico Forense e as dúas exploracións levadas a cabo, a primeira, pola xulgadora a quo, e a segunda, por este tribunal de apelación, se infire que Dona Aurora -no sucesivo Dona Aurora -, solteira, hoxe oitenta anos de idade, e que vive soa coa súa madrastra, Dona Silvia, de 96 anos, na RUA000, nº NUM000 - NUM001 desta cidade de Vigo, foi diagnosticada en xullo de 2018 de
deterioro cognitivo amnésico, e posteriormente, en febreiro de 2020, de enfermidade de Alzheimer leve GDS4, nuha escala de 1 a 7. Este padecimento, irreversible e progresivo, unido a súa idade, soidade e a que non ten conciencia da súa enfermidade nin dos seus déficits e perda de habilidades, a convirten nunha persoa especialmente vulnerable, confiada, e susceptíbel de ser fácilmente manipulable. Precisa da supervisión e axuda de terceiras persoas para o seu autocoidado, a realización das tarefas diarias de compras, preparar comidas ou limpar a casa, ou para o seguimento efectivo das súas contas bancarias. Carece de capacidade para contratar e para tomar en xeral decisións económicas, e precisa de asistencia e control para que acuda regularmente aos centros de saúde ou para a toma de
medicamentos. Non é capaz de sumar incluso cantidades pequenas. Sufre esquecimentos de cousas cotidiás e ten graves problemas de concentración. A ausencia de medidas asistenciais e de apoio podería supor un grave risco para a súa saúde e vida.
A lei 8/2021, de 2 de xuño, pola que se reforma a lexislación civil e procesual para o apoio ás persoas con discapacidade no exercicio da súa capacidade xurídica, pretende superar o noso actual sistema de incapacitación e tutela de autoridade, modificando os seus cimentos para que, agora, a vontade da persoa sexa o criterio primario
ou preferente de aplicación. Con iso se trata de lograr o adecuado exercicio da súa capacidade xurídica.
Como advirte a sentenza do TS de 6 de maio de 2021 "está
absolutamente superado el tratamiento jurídico que se le venía
dispensando a la discapacidad, basado en la adopción de decisiones maximalistas que optaban, de forma indiscriminada, por mecanismos de sustitución a través de la generalización de la tutela, como modelo de representación absoluta y permanente. Se partía entonces de la falaz consideración de que la sentencia de incapacitación total no perjudicaba a la persona declarada incapaz, pues tal mecanismo tuitivo
tarde o temprano debería desplegar sus efectos, por lo que era mejor prevenir cuanto antes necesidades futuras. En definitiva, si simplemente se pretendía proteger cuanta más protección mejor, por lo que ningún daño colateral se podría causar".
"Según esta concepción, durante mucho tiempo dominante, personas que adolecían de ciertas deficiencias en la esfera personal o patrimonial eran totalmente inhabilitadas para la vida social, con la correlativa anulación de sus capacidades de autodeterminación, equivalentes a su muerte civil. Situación que se producía dado que, los entonces denominados procesos de incapacitación, se dirimían bajo la dicotomía
capaz/incapaz, blanco/negro, cuando las deficiencias de las personas con discapacidad se reconducen, en la mayoría de los casos, a distintos matices del gris. Se imponía una talla única, sin que, por lo tanto, la resolución judicial adoptada respondiese al paradigma del "traje a medida", mediante la determinación de los concretos apoyos necesarios para que la persona, proporcionalmente a sus deficiencias, pudiera ejercer su autonomía conservando su dignidad como ser humano".
Por outra banda, devandita resolución senta como "principios
xurisprudenciais -derivados da subscrición do Convenio de Nueva York-", os seguintes:
-
Principio de presunción de capacidade das persoas. "Conforme a tal regla a toda persona se le debe presumir capaz para autogobernarse, en tanto en cuanto no se demuestre, cumplidamente, que carece de las facultades para determinarse de forma autónoma ( sentencias 421/2013, de 24 de junio; 235/2015, de 29 de abril; 557/2015, de 20 de octubre y 145/2018, de 15 de marzo)". E engade que "en cualquier caso, hemos de partir de la indiscutible base de que una
conducta extravagante, inusual o desviada no es sinónima de
enajenación ( STEDH dictada en el caso Winterwerp, de 24 de octubre de 1979)".
-
Principio de flexibilidade. "El sistema de protección no ha de ser rígido, ni estándar, sino que se debe adaptar a las conveniencias y necesidades de protección de la persona afectada y, además, constituir una situación revisable ( sentencia 282/2009, de 29 de abril). "Debe ser un traje a medida" ( entencias 341/2014, de 1 de julio y 244/2015, de 13 de mayo). Responder a una "valoración concreta y particularizada de cada persona" ( sentencias 557/2015, de 20 de octubre y 373/2016, de 3 de junio). En definitiva, a situaciones diversas medidas individualizadas diferentes".
-
Principio de aplicación restriciva.
"La incapacitación de una persona, total o parcial, debe hacerse siguiendo siempre un criterio restrictivo por las limitaciones de los derechos fundamentales que comporta (...
Para continuar leyendo
Solicita tu prueba-
STSJ Islas Baleares 15/2022, 25 de Abril de 2022
...suplico a la sala: Se tenga por presentado este escrito y por interpuesto, en tiempo y forma, recurso de apelación frente a la Sentencia nº 445/2021, de fecha 13 de diciembre de 2021, dictada en los autos de procedimiento abreviado seguidos con el nº 63/2021 ante la Audiencia Provincial Sec......
-
Adaptación normativa del derecho interno a la convención
...Atelier, 2022, pp. 309-332, esp. 320. 223 SJPI Archidona de 23 de septiembre de 2021 (ECLI: ES: JPII: 2021: 1151). SAP de Pontevedra 445/2021, de 28 de octubre (Roj: SAP PO 2457/2021– ECLI: ES: APPO: 2021: 2457). SAP de Madrid 68/2022, de 11 de marzo (Roj: SAP M 3544/2022 –ECLI: ES: APM: 20......
-
Resoluciones judiciales
...989/2021, de 25 de octubre, ECLI: ES: APM: 2021: 12716 SAP de Navarra de 28 de octubre de 2021, ECLI: ES: APNA: 2021: 2154 SAP de Pontevedra 445/2021, de 28 de octubre, ECLI: ES: APPO: 2021: 2457. SAP de Sevilla de 28 de octubre de 2021, ECLI: ES: APDSE: 2021: 775A SAP de Santander (Sección......