SAP A Coruña 186/2020, 11 de Junio de 2020

PonenteMANUEL CONDE NUÑEZ
ECLIES:APC:2020:1285
Número de Recurso304/2019
ProcedimientoRecurso de apelación
Número de Resolución186/2020
Fecha de Resolución11 de Junio de 2020
EmisorAudiencia Provincial - A Coruña, Sección 5ª

AUD.PROVINCIAL SECCION N. 5

A CORUÑA

SENTENCIA: 00186/2020

AUDIENCIA PROVINCIAL

SECCION QUINTA

A CORUÑA

Modelo: N10250

CALLE DE LAS CIGARRERAS Nº 1 (ENFRENTE A PLAZA PALLOZA) CP 15071

Teléfono: 981 18 20 99/98 Fax: 981 18 20 97

Correo electrónico:

Equipo/usuario: ER

N.I.G. 15028 41 1 2018 0000393

ROLLO: RPL RECURSO DE APELACION (LECN) 0000304 /2019

Juzgado de procedencia: XDO.1A.INST.E INSTRUCIÓN N.1 de CORCUBIÓN

Procedimiento de origen: ORD PROCEDIMIENTO ORDINARIO 0000197 /2018

Recurrente: Mateo, Tarsila

Procurador: MARIA NATALIA TERUEL SANJURJO, MARIA NATALIA TERUEL SANJURJO

Abogado: JOSE CARLOS BOUZA FERNANDEZ, JOSE CARLOS BOUZA FERNANDEZ

Recurrido: Valle

Procurador: MARIA CARMEN RIVEIRO MERINO

Abogado: SANTIAGO LOZANO SOUTO

La Sección Quinta de la Audiencia Provincial de A Coruña, ha pronunciado en nombre del Rey la siguiente:

SENTENCIA Nº 186/2020

Ilmos. Sres. Magistrados:

MANUEL CONDE NÚÑEZ

JULIO TASENDE CALVO

CARLOS FUENTES CANDELAS

En A CORUÑA, a once de junio de dos mil veinte.

En el recurso de apelación civil número 304/2019, interpuesto contra la sentencia dictada por el Juzgado de Primera Instancia núm. 1 de Corcubión, en Juicio ordinario núm. 197/2018, seguido entre partes: Como APELANTES: DOÑA Tarsila Y DON Mateo, representados por el Procurador Sr. TERUEL SANJURJO; como APELADO: DOÑA Valle, representado por el Procurador Sra. RIVEIRO MERINO.- Siendo Ponente el Ilmo. Sr. DON MANUEL CONDE NÚÑEZ.

ANTECEDENTES
PRIMERO

Que por el Ilmo. Sr. Magistrado Juez del Juzgado de Primera Instancia nº 1 de Corcubión, con fecha 29 de marzo de 2019, se dictó sentencia cuya parte dispositiva dice como sigue:

Coa aceptación da demanda presentada por Dona Valle, representada pola procuradora Sra. Riveiro Merino, contra Dª. Tarsila e D. Mateo, DECLARO a nulidade, inexistente por falta de causa, do contrato de compravenda privado de data 23/3/2007, obxecto deste proceso, con tódalas consecuencias legais inherentes.

Non se impoñen custas procesuais.

Con fecha 9 de mayo de 2019 se dictó auto de aclaración cuya parte dispositiva dice como sigue:

" ACUERDO: 1.-Estimar la petición formulada por la procuradora Sra. Riveiro Merino, de rectif‌icación del FALLO de la sentencia, de fecha 29/3/2019, dictada en el presente procedimiento, en el sentido de que debe indicar: "As custas procesuais impóñenselle aos demandados".

  1. -Líbrese certif‌icación de esta resolución, que quedará unida a estas actuaciones, y llévese su original al libro de resoluciones def‌initivas."

SEGUNDO

Notif‌icada dicha sentencia a las partes, se interpuso contra la misma en tiempo y forma, recurso de apelación por la representación procesal de DOÑA Tarsila Y DON Mateo que le fue admitido en ambos efectos, y remitidas las actuaciones a este Tribunal, y realizado el trámite oportuno se señaló para deliberar la Sala el día 9 de junio de 2020, fecha en la que tuvo lugar.

TERCERO

En la sustanciación del presente recurso se han observado las prescripciones y formalidades legales.

FUNDAMENTOS DE DERECHO
PRIMERO

I.- La sentencia del Juzgado de Primera Instancia nº 1 de Corcubión, de fecha 29 de marzo de 2019, acordó en su parte dispositiva la estimación de la demanda presentada por la representación procesal de Doña Valle contra Doña Tarsila y D. Mateo, declarando la nulidad, inexistente por falta de causa, del contrato privado de compraventa de fecha 23-2-2007, con imposición de costas a los demandados.

En los fundamentos de derecho de la referida resolución se hacen constar las razones que conducen a su parte dispositiva, y, en concreto, las siguientes:

"Primero.-Son antecedentes de interese para o obxecto desta resolución os siguintes:

  1. - Os cónxuxes, D. Jose Luis, e Dª Brigida, f‌inaron, -(en datas 20/12/2014 e 16/2/2014),- baixo respectivos testamentos abertos outorgados, ante o Notario de Vimianzo, en data 13/4/2007; con idéntico contido, no que se legan o usufruto universal de viudedade, e institúen herdeiras, por partes iguais, ás súas únicas f‌illas: Dª Valle e Dª Tarsila .

    Na Cláusula terceira dos citados testamentos, dispoñen: En pago preferente de lo dispuesto a favor de su hija Valle, le adjudica, la suma de SETECIENTOS CINCUENTA EUROS, los cuales serán depositados en una cuenta a nombre del testador y esposa, en la Caja de Ahorros de Galicia>>.

    A cláusula cuarta, establece: >..

    No testamento outorgado por Dona Brigida, refírese: Declara que no sabe f‌irmar >>, así como que non sabe ler; a concorrencia, como testemuñas instrumentais, de D. Ángel Daniel e D. Abelardo ; está estampada la huella dactilar del testador y las f‌irmas de los testigos>>.

    No testamento outorgado por D. Jose Luis : aparecen as mesmas testemuñas instrumentais; declara que non sabe ler; e asina por si o testamento.

  2. - Dª Valle presentou solicitude de división xudicial da herdanza dos seus f‌inados pais, que motivou a tramitación do procedemento especial de División xudicial de herdanza número 71/2016 neste Xulgado, no que se suscitou controversia na formación de inventario. Dª Valle, na súa proposta de inventario indicou que estaría constituído polos seguintes bens de natureza ganancial:

    -Casa, sita no lugar de DIRECCION000, número NUM000, Vimianzo, con referencia catastral NUM001 .

    -Finca número NUM002, do Polígono NUM003 de Vimianzo, con referencia catastral NUM004 .

    -Saldos bancarios das contas, da entidade ABANCA, con números: NUM005 e NUM006 .

    A conta rematada en NUM005, con dous titulares, na data de falecemento de D. Jose Luis, o 20/12/2014, presentaban saldo negativo, de -0,01 euros, e a rematada en NUM006, con tres titulares, en data 16/2/2014, presentada un saldo de 2.398,77 euros. (Documento número 3 contestación).

    -O usufruto perpetuo de dous nichos no panteón número NUM007, no cemiterio da parroquia de DIRECCION001, DIRECCION002, e DIRECCION003 compartido con D. Severino .

    Dª Tarsila, mostrou a súa conformidade unicamente respecto dos saldos das contas bancarias, solicitando a exclusión do Activo dos demais bens, por telos adquirido dos causantes mediante contrato de compravenda privado de data 23/3/2007.

    Por sentencia de data 30/6/2017, declarouse que o inventario da herdanza dos referidos cónxuxes estaba formado polos bens referidos por Dª Valle, sentencia revogada pola Sentencia da Sección 4ª da AP Coruña, de data 2/2/2018, ordenando excluír do Activo da herdanza a casa, o predio e o panteón obxecto do contrato de compravenda de 23/3/2007, >.

  3. - No contrato de compravenda privado, de data 23/3/2007, os causantes véndenlle a Dª Valle, que os adquire para a sociedade de gananciais, a casa, hórreo, alpendre e terreo anexo, así como os dous nichos compartidos co cinceiro no Panteón sito no cemiterio de Cambeda.

    O citado documento privado ref‌licte un prezo global de 13.000 euros, respecto dos que se ref‌ire mísmos que conf‌iesan los vendedores haber recibido antes de este acto de la compradora, por lo que le expiden la más ef‌icaz carta de pago en forma>>. A cláusula segunda, indica que os vendedores > .

    A cláusula terceira, segundo parágrafo, establece que solo f‌irma a compradora, por manifestar os vendedores que non saben, se ben, >

    No pé do documento aparecen tres sinaturas, nas que poden lerse os nomes de D. Ángel Daniel, Dª Tarsila e Dª Magdalena, e dúas pegadas dactilares debaixo das lendas: "HUELLA DE D. Jose Luis, HUELLA DE DÑA Brigida ".

    Con data 16/4/2007, Dª Tarsila liquida o imposto de transmisións patrimoniais, obxecto de comprobación posterior, con pago da diferenza de valor en data 23/4/2008.

  4. -Con data 4/6/2018, Dª Valle presenta demanda contra a súa irmá, Dª Tarsila e o seu cónxuxe, Mateo, solicitando a nulidade do referido contrato de compravenda por ausencia de consentimento e/ou de causa. A demandada, actuando no benef‌icio da sociedade de gananciais af‌irma a súa validez.

    No acto do xuízo, Dona Magdalena, recoñeceu a súa sinatura no documento privado, redactado por quen fora o seu cónxuxe, xa f‌inado, D. Ángel Daniel . Referiu que non sabía quen era Tarsila, pero que coñecía á demandada, Dona Tarsila, ao igual que os seus pais, por acudir ás veces xunto de D. Ángel Daniel ; perito práctico que redactaba moitos documentos na zona. Tamén manifestou coñecer á demandante, referindo que, no tempo da f‌irma, estaba en Suiza. Af‌irmou que presenciara como se entregaron cartos, sen saber a contía, variando así o manifestado na vista do xuízo verbal realizado na DIH 71/2016, ademais de entregarse as chaves."

    "Segundo . - A simulación absoluta supón crear a aparencia dun negocio, cando en realidade non se quere, senón solo a súa aparencia enganosa, pois oculta a ausencia de causa.

    A denuncia da simulación supón declarar a súa inexistencia ou nulidade do negocio, por ausencia ou falsidade da causa, (artigo 1261 e 1275 CC), e require destruíla presunción legal da súa existencia (artigo 1.277), coa conseguinte dif‌icultade da súa proba. O negocio simulado, ordinariamente, está adornado de tódolos

    requisitos externos de legalidade e seriedade. Ante a ausencia de probas directas, a declaración da simulación debe basearse en presuncións que permitan chegar á convicción da inexistencia do contrato. É doutrina constante da xurisprudencia que a existencia da simulación nun contrato debe inferirse mediante a proba de presuncións do artigo 386 da Lei de Axuizamento Civil, así, SSTS 826/2009 de 21 decembro, ou de 28 e 29 maio do 2009.

    No referente á existencia do prezo, a Sentencia nº 1080/2008 de 14 novembro, con cita da de data 3/11/2004, rexeita que a mera referencia na escritura ao prezo confesado ou consignado con anterioridade poida terse como proba de que o prezo efectivamente se pagara. Negada a súa existencia, correspóndelle a súa proba a quen sostén a validez do negocio, de conformidade co criterio de facilidade probatoria do artigo 217.7 da Lei de Axuizamento Civil.

    Neste caso, sen negar a...

Para continuar leyendo

Solicita tu prueba

VLEX utiliza cookies de inicio de sesión para aportarte una mejor experiencia de navegación. Si haces click en 'Aceptar' o continúas navegando por esta web consideramos que aceptas nuestra política de cookies. ACEPTAR