Información jurídica inteligente
 España | 900 649 672

Crònica legislativa de Galícia. Primer semestre de 2021. 'El Parlament revifa amb la llengua atrapada en la inacció administrativa

Document Citado por Relacionados
Vincent
AutorAlba Nogueira López
Páginas295-299
REVISTA DE LLENGUA I DRET #76
JOURNAL OF LANGUAGE AND LAW
CRÓNICA LEXISLATIVA DE GALICIA
Primeiro semestre de 2021
“O Parlamento revive coa lingua estancada pola inacción administrativa”
Alba Nogueira López*
Resumo
é
inexistente, pero, cando menos, neste primeiro semestre de 2021 parece haber unha certa recuperación da actividade
lexislativa do Parlamento de Galicia en materia de lingua -moi programática e posiblemente con efectos cativos. Tamén se

os usos lingüísticos locais, todas as ciudades galegas contan con ordenanza na materia.
Palabras chave
LEGISLATIVE REPORTS ON GALICIA
First half of 2021
Parliament revives with Galician language at a standstill due to administrative inaction
Abstract
Figures on the use of Galician language continue to fall, and administrative action for planning and monitoring measures
 
        



* Alba Nogueira López, catedrática de derecho administrativo, Universidade de Santiago de Compostela. alba.nogueira@usc.es
Cita recomendada: Nogueira López, Alba. (2021). Crónica lexislativa de Galicia. Primeiro semestre de 2021. Revista de Llengua i
Dret, Journal of Language and Law, 76, 295-299. https://doi.org/10.2436/rld.i76.2021.3736
Alba Nogueira López
Crónica lexislativa de Galicia. Primeiro semestre de 2021
Revista de Llengua i Dret, Journal of Language and Law, núm. 76, 2021 296
Resumo
1 Introdución
2 Lexislacion
3 Unha Administracion sen máis proxecto que inaugurar actos
4 Coruña dá o paso para ter unha Ordenanza de lingua, non sen polémica
Alba Nogueira López
Crónica lexislativa de Galicia. Primeiro semestre de 2021
Revista de Llengua i Dret, Journal of Language and Law, núm. 76, 2021 297
1 Introdución
Os datos de uso do galego seguen en declive e a acción administrativa de planificación e seguimento
das medidas é inexistente, pero, cando menos, neste primeiro semestre de 2021 parece haber unha certa
recuperación da actividade lexislativa do Parlamento de Galicia en materia de lingua -moi programática e

de tres décadas despois das primeiras leis que regulaban os usos lingüísticos locais todas as ciudades galegas
contan con ordenanza na materia.
2 Lexislacion

produción lexislativa máis intensa que nos últimos anos. Algunhas das leis aprobadas teñen á mencións á

na perda de falantes.
1 é unha desas leis programáticas tan do
gusto últimamente dos lexisladores. Cun obxecto máis ben vaporoso xunta nun longo articulado un catálogo de

ten tamén cabida unha mención á lingua, paradóxicamente, en relación coa transmisión interxeracional,
probablemente o principal indicador da (mala) saúde deo galego. O artigo 109 denominado “Reforzo das
relacións interxeracionais” establece que “As administracións públicas de Galicia impulsarán a interacción
e o intercambio entre persoas de diferentes xeracións, nomeadamente entre persoas mozas e maiores, para
promover o entendemento e respecto entre elas, crear relacións de cooperación e apoio mutuo e favorecer a
transmisión de coñecementos e das tradicións e da lingua e da cultura galegas”. As medidas mediante as que
se vai promover esa interacción entre persoas e maiores para que poidan transmitirse as tradicións, lingua
e cultura” é unha incógnita que a lei non aclara. Recentes estudos, como o realizado pola Real Academia
Galega no concello periurbano de Ames2, son expresivos do acusado proceso de perda de falantes e de
ausencia de transmisión xeracional polo que sería positivo que ás boas palabras da Lei 5/2021 se unirán acción

Pola súa banda a 3 malia
indicar no seu preámbulo que se trata “de espazos de recoñecemento da identidade galega e interacción
con outras identidades”, non contén ningunha alusión á nosa lingua. Nin no título III, que baixo a epígrafe
«Estrutura e funcionamento dos centros museísticos», establece o modelo organizativo destes centros, nin no
título IV, «Xestión dos fondos e coleccións museísticas», nin no título IV, relativo á investigación, á difusión

os usos lingüísticos nesa actividade.
En cambio, a Lei 10/2021, do 9 de marzo, reguladora da acción exterior e da cooperación para o
desenvolvemento4 contén un amplo abano de artigos sobre a lingua. Así a promoción da cultura e lingua
galegas é un dos principios reitores da lei (art. 3e). No plano organizativo este principio reitor faise extensivo
 
Xunta de Galicia: “f) Impulsar as accións de promoción da cultura e da lingua galegas, mantendo os nexos
de galeguidade alí onde haxa comunidades galegas establecidas”.
Tamén se fai indicación de que a participación de Galicia na Estratexia española de acción exterior (art. 16)
ten como unha prioridade especial “na promoción da lingua, a cultura e a imaxe de Galicia, na defensa dos
dereitos e das expectativas da diáspora galega nos estados en que estea asentada, na promoción da empresa e
1 http://www.parlamentodegalicia.gal/sitios/web/BibliotecaLeisdeGalicia/Lei5_2021.pdf
2 https://academia.gal/-/o-mapa-socioling-c3-bc-c3-adstico-escolar-de-ames-revela-o-retroceso-de-galegofalantes-ao-longo-das-
etapas-educativas?redirect=%2Finicio
3 http://www.parlamentodegalicia.gal/sitios/web/BibliotecaLeisdeGalicia/Lei7_2021.pdf
4 http://www.parlamentodegalicia.gal/sitios/web/BibliotecaLeisdeGalicia/Lei10_2021.pdf
Alba Nogueira López
Crónica lexislativa de Galicia. Primeiro semestre de 2021
Revista de Llengua i Dret, Journal of Language and Law, núm. 76, 2021 298
a economía galegas no exterior e mais no estreitamento do vínculo con Portugal e coa comunidade lusófona
de nación”.
Á mención á lusofonía, como espazo de conexión lingüística, tamén é obxecto de medidas dirixidas ao reforzó
dos lazos no emprego público:
Artigo 27. 
1. De conformidade co establecido pola Lei 1/2014, do 24 de marzo, para o aproveitamento da lingua
portuguesa e os vínculos coa lusofonía, a Administración autonómica poderá poñer en marcha un programa

en especial naquelas áreas en que se considere máis urxente o establecemento dun maior ou máis intenso nivel
de cooperación, coordinación ou, mesmo, integración de servizos públicos.
Noutra orde de cousas existen algunhas previsións para garantir o uso da lingua ante as institucións europeas
(Consello da Unión Europea, art. 32 e Comité das Rexións, art. 35).5

turismo. O artigo 73 regula a promoción da lingua galega no exterior en actividades formativas, de creación
de mercados, no recoñecemento institucional en organismos internacionais, dentro dunha estratexia de apoio
á diversidade:
1. A acción exterior en materia de lingua galega promoverá o ensino da lingua e da literatura, así como as
actividades relacionadas coa súa investigación e divulgación, como manifestación dunha cultura diferenciada
e como expresión social do pobo galego. Do mesmo xeito, impulsará o apoio institucional da utilización e a
promoción do galego nas comunidades de fóra de Galicia en que ten uso e pervivencia.

a) Apoiará a distribución e o consumo de bens, servizos e produtos en lingua galega nos países
do ámbito lusófono co obxecto de asociala a unha imaxe de dinamismo económico e comercial.
b) Impulsará a colaboración coa Administración xeral do Estado para levar a cabo, a través da rede de centros
do Instituto Cervantes, actividades conxuntas de promoción e difusión da lingua galega.
c) Promoverá o uso da lingua galega nas institucións internacionais e procurará o seu pleno recoñecemento

outras linguas, e viceversa.
3. O Goberno galego desenvolverá unha estratexia de intervención de Galicia a favor da diversidade lingüística
e cultural, sumándose ás iniciativas internacionais neste ámbito, nomeadamente ás promovidas no marco da
Unesco, en coordinación co Goberno do Estado e coas accións promovidas desde o ministerio competente
en materia de asuntos exteriores, Unión Europea e cooperación.
Finalmente, as comunidades de galegos no exterior (artigo 110) poden colaborar en redes e a lei establece
que “as redes así constituídas fomentarán o senso de fraternidade entre a cidadanía galega e promoverán a
lingua e a cultura galegas no seu contorno”.
En grande medida as previsións desta lei non alteran o status quo existente e responden ao papel que a lingua
tivo históricamente como vínculo de unión entre as comunidades galegas no exterior e ás iniciativas existentes
para manter relación con elas desde o goberno galego (cursos de lingua, intercambios…). Máis novidoso
pode resultar a plasmación neste texto da liña de actuación aberta coa denominada “Iniciativa Paz Andrade”
(Lei nº 1/2014, do 24 de marzo, para o aproveitamento da língua portuguesa e vínculos coa lusofonía) que
5 Artigo 32. Consello da Unión Europea. 2. O órgano de dirección da Administración autonómica en que se encadren as competencias
fundamentais de relacións coa Unión Europea e acción exterior poderá solicitar a utilización da lingua galega por parte da persoa

Artigo 35. Comité Europeo das Rexións. 4. O órgano de dirección da Administración autonómica en que se encadren as competencias
fundamentais de relacións coa Unión Europea e acción exterior poderá solicitar a utilización da lingua galega por parte da persoa

Alba Nogueira López
Crónica lexislativa de Galicia. Primeiro semestre de 2021
Revista de Llengua i Dret, Journal of Language and Law, núm. 76, 2021 299
buscaba reforzar os lazos coa lusofonía. En todo caso, contrastan coa habitual atonía normativa as reiteradas
referencias á lingua nesta lei.
3 Unha Administracion sen máis proxecto que inaugurar actos
Unha consulta á web da Secretaría Xeral de Política Lingüística (https://www.lingua.gal/portada) explica
de forma elocuente a ausencia de proxectos en marcha para normalizar a lingua galega en ningún sector ou

con frecuencia o de “Actualidade” no que se suceden inauguracións das máis variadas actividades (culturais
máis que lingüísticas), homenaxes e presentación de libros. Nun labor de “coros e danzas”, moi alonxado

plans ou regulamentos autonómicos, co que a actividade propiamente administrativa limítase a reproducir as
convocatorias de axudas e cursos de lingua un ano tras outro con poucas variacións.
4 Coruña dá o paso para ter unha Ordenanza de lingua, non sen polémica
A comezos de febreiro de 2021 o Pleno do Concello da Coruña aprobaba inicialmente, coa única abstención
do Grupo Popular, a Ordenanza para o uso da lingua galega, na que se promove o seu emprego en todas as
accións e actuacións, na documentación, na comunicación social e nas relacións coa cidadanía e con todas
as entidades situadas en Galicia. Con ese paso todas as cidades galegas, Coruña sería a última, disporían de
6. A
Ordenanza é completa na regulación dos usos lingüísticos municipais ad intra (emprego público, formación,
lingua dos cargos público) e ad extra (actividades, anuncios, contratación de bens e servizos…). Establece
ademáis mecanismos de seguimento cun Consello Local da Lingua de composición municipal (técnicos e
políticos) que no seu seo terá unha comisión na que participarán tamén entidades representativas.
A Ordenanza naceu acompañada dunha certa polémica pola reticencia dos servizos xurídicos municipais a
validar o texto amparándose na nefasta xurisprudencia sentada polo TS en relación coa Ordenanza de Lugo.
Para evitar todo rastro de dúbidas un Informe da Universidade da Coruña de expertos constitucionalistas e
administrativistas asesoraron ao goberno municipal en relación co texto normativo. O texto, ademáis, introduce
salvagardas para evitar a nulidade, ante as ameazas de recursos xa enunciadas. Diversos artigos introducen
así termos como “principalmente”, “normalmente”, “con carácter xeral” para indicar que o uso do galego non

6 https://www.coruna.gal/descarga/1453775027615/22062021-BOP-ORDENANZA-USO-DA-LINGUA-GALEGA-NO-
CONCELLO-DA-CORUNA.pdf

Búsquedas relacionadas:

Otros documentos interesantes:

VLEX utiliza cookies de inicio de sesión para aportarte una mejor experiencia de navegación. Si haces click en 'Aceptar' o continúas navegando por esta web consideramos que aceptas nuestra política de cookies. ACEPTAR